bongdaso kèo nhà cái

Đặt vấn đề

Ngành bongdaso kèo nhà cái tỉnh Quảng Ninh phát triển mạnh mẽ bao gồm nhiều loại hình bongdaso kèo nhà cái, như: sinh thái, văn hóa, nghỉ dưỡng, thu hút một lượng lớn khách bongdaso kèo nhà cái trong nước và quốc tế, đem lại nguồn thu lớn cho ngân sách và cho cộng đồng địa phương. Tuy nhiên, ngành bongdaso kèo nhà cái tỉnh Quảng Ninh còn nhiều hạn chế, thách thức chưa bền vững nhất là trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng mạnh mẽ và phức tạp hiện nay tác động rõ rệt đến đời sống, các ngành sản xuất và đặc biệt đe doạ sự phát triển bền vững của ngành bongdaso kèo nhà cái.

Các khảo sát chuyên ngành cho thấy, du khách đến với tỉnh Quảng Ninh chủ yếu với mục đích nghỉ dưỡng, tham quan thắng cảnh, bongdaso kèo nhà cái sinh thái, bongdaso kèo nhà cái văn hóa…Thời gian thuận lợi nhất cho khách, đặc biệt là khách quốc tế là vào mùa thu, mùa đông và mùa xuân khi nền nhiệt ở mức 15-22⁰C và sự ấm lên của điều kiện nhiệt độ, mùa lạnh ngắn hơn đã phân tích ở trên sẽ tạo điều kiện cho tỉnh Quảng Ninh khai thác bongdaso kèo nhà cái với thời gian dài hơn, tổ chức được nhiều loại hình bongdaso kèo nhà cái hơn, đặc biệt là bongdaso kèo nhà cái biển và số lượt khách sẽ tăng hơn. Trên cơ sở các thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra cho hoạt động bongdaso kèo nhà cái trong thời gian qua, dễ dàng nhận thấy đối với các trận bão, lũ quét, sạt lở, nhiệt độ thay đổi thất thường đã tác động rất lớn đến tài sản và hoạt động của ngành bongdaso kèo nhà cái.

Trong giai đoạn 2021-2022, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nên một số chuyến bongdaso kèo nhà cái đều bị hoãn hoặc huỷ tỷ lệ điều tra khách bongdaso kèo nhà cái đồng ý hủy bongdaso kèo nhà cái khi gặp thời tiết bất thường lên tới 57,2% khiến doanh thu sụt giảm từ 50%-70% [3]. Bài viết được thực hiện nhằm xuất một số giải pháp phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững tại tỉnh Quảng Ninh trong thời gian tới.

Cơ sở lý thuyết

Khái niệm bongdaso kèo nhà cái

Theo Tổ chức bongdaso kèo nhà cái Thế giới (World Tourist Organization), một tổ chức thuộc Liên hợp quốc, bongdaso kèo nhà cái bao gồm tất cả mọi hoạt động của những người du hành, tạm trú, trong mục đích tham quan, khám phá và tìm hiểu, trải nghiệm hoặc trong mục đích nghỉ ngơi, giải trí, thư giãn; cũng như mục đích hành nghề và những mục đích khác nữa, trong thời gian liên tục, nhưng không quá một năm, ở bên ngoài môi trường sống định cư; nhưng loại trừ các du hành mà có mục đích chính là kiếm tiền [6]. bongdaso kèo nhà cái cũng là một dạng nghỉ ngơi năng động trong môi trường sống khác hẳn nơi định cư.

Luật bongdaso kèo nhà cái năm 2017 của Việt Nam đưa ra khái niệm: “bongdaso kèo nhà cái là các hoạt động có liên quan đến chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên trong thời gian không quá 1 năm liên tục nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, nghỉ dưỡng, giải trí, tìm hiểu, khám phá tài nguyên bongdaso kèo nhà cái hoặc kết hợp với mục đích hợp pháp khác”^..

Khái niệm phát triển bền vững

Khái niệm “Phát triển bền vững” đã được sử dụng lần đầu tiên vào năm 1972, do Meadows và cộng sự trong một báo cáo về “Các giới hạn tăng trưởng” và được sự chú ý trên toàn thế giới với hàm ý thúc đẩy phát triển mà không gây nguy hiểm cho môi trường vào năm 1987, tại báo cáo của Ủy ban Thế giới về Môi trường và phát triển: “Phát triển bền vững là đáp ứng các nhu cầu của hiện tại mà không ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng nhu cầu của thế hệ tương lai” [7].

Theo quan điểm này, tại Việt Nam, Quốc hội đã ban hành Luật Bảo vệ môi trường số 55/2014/QH13 và dự thảo sửa đổi năm 2020 đã thống nhất khái niệm phát triển bền vững là “phát triển đáp ứng được nhu cầu của hiện tại mà không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu đó của các thế hệ tương lai trên cơ sở kết hợp chặt chẽ, hài hòa giữa tăng trưởng kinh tế, bảo đảm tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường”.

Phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững

Tổ chức bongdaso kèo nhà cái Thế giới đã định nghĩa: “bongdaso kèo nhà cái có tính đến các tác động kinh tế, xã hội và môi trường hiện tại và tương lai, giải quyết các nhu cầu của du khách, của ngành công nghiệp, môi trường và cộng đồng địa phương” [5]. Tại Việt Nam, Luật bongdaso kèo nhà cái năm 2017 cho rằng, “phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững được hiểu là sự phát triển bongdaso kèo nhà cái đáp ứng đồng thời các yêu cầu về kinh tế - xã hội - môi trường, bảo đảm hài hòa lợi ích của các chủ thể tham gia hoạt động bongdaso kèo nhà cái, không làm tổn hại đến khả năng đáp ứng nhu cầu về bongdaso kèo nhà cái trong tương lai”.

Nội hàm của “phát triển bongdaso kèo nhà cái theo hướng bền vững” là quá trình phát triển có sự kết hợp chặt chẽ, hợp lý, hài hòa giữa 3 mặt của sự phát triển, bền vững về kinh tế, bền vững về tài nguyên môi trường và bền vững về văn hóa, xã hội. Trách nhiệm đối với môi trường đòi hỏi tất cả các ngành phải nhận biết và có những biện pháp can thiệp nếu không muốn trong tương lai môi trường bị hủy hoại và xuống cấp. Bản thân ngành bongdaso kèo nhà cái cũng phải tự biết hành động như thế nào để bongdaso kèo nhà cái bền vững hơn.

Về kinh tế:“Phát triển bongdaso kèo nhà cái theo hướng bền vững” là bảo đảm bongdaso kèo nhà cái tăng trưởng đều, lâu dài phản ánh qua các chỉ tiêu, như: lượng khách bongdaso kèo nhà cái, doanh thu (thu nhập) từ bongdaso kèo nhà cái, đóng góp cho ngân sách. Nhưng, mỗi nơi có trình độ phát triển khác nhau, hay nói cách khác là xuất phát điểm khác nhau nên sẽ có chỉ số tăng trưởng bongdaso kèo nhà cái phù hợp để đánh giá bền vững.

Về tài nguyên - môi trường: nội dung này là bảo vệ môi trường, bảo tồn tài nguyên giảm thiểu ô nhiễm bảo tồn sự đa dạng sinh học, hệ sinh thái và cảnh quan xung quanh.

Đánh giá tính bền vững của bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh

Thứ nhất, thực trạng phát triển bền vững về kinh tế

Tiêu chí thu nhập từ bongdaso kèo nhà cái và tỷ trọng trong cơ cấu kinh tế:Tổng thu nhập của bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh giai đoạn 2017-2022 từ 7.450 tỷ đồng lên 13.300 tỷ đồng, tốc độ tăng trung bình đạt 18,6%/năm đối với toàn tỉnh Quảng Ninh, trong đó trung bình đạt 18,7%/năm. Về chất lượng, có sự chuyển dịch về cơ cấu, giảm tỷ lệ doanh thu từ lưu trú và ăn uống, tăng tỷ lệ doanh thu từ vận chuyển, lữ hành và các dịch vụ bổ sung; nộp ngân sách cho ngân sách địa phương từ 670 tỷ đồng năm 2017 lên 1.400 tỷ đồng năm 2022 [3]. Như vậy, tốc độ tăng trưởng nhanh cả về số lượng và chất lượng.

Kết quả khảo sát của Sở bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh về sự phát triển bongdaso kèo nhà cái của địa phương trong những năm gần đây cho rằng, ngành bongdaso kèo nhà cái tỉnh Quảng Ninh đang phát triển mạnh (72% người dân đồng tình với ý kiến này); một số ít cho rằng, phát triển bình thường (27,3%); số ít cho rằng, không phát triển (1 phiếu - 0,7%). Người dân đánh giá về lượng khách bongdaso kèo nhà cái đến địa phương: lượng khách bongdaso kèo nhà cái tăng lên (72,7% đồng ý); tỷ lệ cho rằng, lượng khách tăng bình thường là 27,3% [4]. Tăng thu nhập và đóng góp vào ngân sách địa phương của bongdaso kèo nhà cái theo các năm thể hiện tính bền vững về tiêu chí này trong phát triển bongdaso kèo nhà cái.

Tiêu chí số lượng khách bongdaso kèo nhà cái qua các năm:Với tốc độ tăng trưởng khách bình quân ở 2 con số (11,9%/năm) trong đó, khách quốc tế tăng 8,4%/năm và khách nội địa tăng 13,4%/năm. Khách lưu trú lại chiếm gần 50% trong tổng số khách và thời gian lưu trú trung bình 1,5 ngày/khách [4].

Các thị trường khách bongdaso kèo nhà cái quốc tế trọng điểm, như: Mỹ, Thái Lan, Nhật Bản, Australia, Trung Quốc, các quốc gia châu Âu đến Quảng Ninh lưu trú tăng mạnh vào thời gian gần đây. Đóng góp vào sự tăng trưởng doanh thu cao hơn con số tăng trưởng về lượng khách, điều này đã khẳng định chất lượng của hoạt động bongdaso kèo nhà cái và dịch vụ của Quảng Ninh đã được cải thiện để phát triển. Điều này cho thấy, khu vực có sức hấp dẫn bongdaso kèo nhà cái rất lớn, là dấu hiệu khẳng định sự phát triển của bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh. Như vậy, với tiêu chí này có thể đánh giá đạt yêu cầu của phát triển bền vững.

Thứ hai, thực trạng phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững về xã hội

Tiêu chí tỷ lệ quay lại và sự hài lòng của khách bongdaso kèo nhà cái:Nghiên cứu mức độ tương quan giữa đặc điểm khách bongdaso kèo nhà cái với tần số đi bongdaso kèo nhà cái và dự định quay lại bongdaso kèo nhà cái của khách cũng phụ thuộc vào từ địa bàn bongdaso kèo nhà cái, giới tính, trình độ học vấn và nghề nghiệp của khách. Kết quả điều tra cho thấy: Khách bongdaso kèo nhà cái tỉnh Quảng Ninh có xu hướng đến bongdaso kèo nhà cái nhiều lần, số lần khách đến bongdaso kèo nhà cái từ 2 lần trở lên chiếm tới 89,7% tổng số khách bongdaso kèo nhà cái, trong đó chủ yếu khách bongdaso kèo nhà cái 2 lần và 3 lần (tỷ lệ tương ứng 37,2% và 31,7% [4].

Các điểm bongdaso kèo nhà cái tại Quảng Ninh hầu hết đều thu hút khách quay lại bongdaso kèo nhà cái lần 2 trở lên và hầu hết khách đều có ý định quay lại Quảng Ninh để tiếp tục khám phá. Hạ Long, Uông Bí, Vân Đồn, Cô Tô là những điểm thu hút khách bongdaso kèo nhà cái đi nhiều lần và có ý định mong muốn quay lại bongdaso kèo nhà cái.

Xét về giới tính, phần lớn cả khách nam và khách nữ đều đi bongdaso kèo nhà cái ở đây từ 2 lần trở lên và có ý định quay trở lại bongdaso kèo nhà cái. Tỷ lệ khách nam và khách nữ tương đối đồng đều trong số lần bongdaso kèo nhà cái và ý định quay trở lại bongdaso kèo nhà cái. Đáng lưu ý khách nam có số lần đi bongdaso kèo nhà cái ở Quảng Ninh nhiều lần (3 lần trở lên) hoặc lần đầu nhiều hơn khách nữ.

Trình độ học vấn cũng có ảnh hưởng đến số lần đi bongdaso kèo nhà cái của khách và dự định quay lại bongdaso kèo nhà cái. Khách có trình độ cao đẳng, đại học và trên đại học có tỷ lệ so lần đi bongdaso kèo nhà cái cao hơn các đối tượng khách khác, có lẽ bởi đối tượng này có nguồn thu nhập cao và ổn định hơn đối tượng khách có trình độ học vấn ở bậc THCS và THPT đối tượng khách có thu nhập ổn định, như: cán bộ, công chức, viên chức, công nhân, nhân viên văn phòng và những người có, chủ động được thời gian thường đi bongdaso kèo nhà cái nhiều lần ở Quảng Ninh.

Phần lớn khách dù có nghề nghiệp khác nhau cũng đều mong muốn quay lại bongdaso kèo nhà cái ở Quảng Ninh. Kết quả này của phản ánh sức hút bongdaso kèo nhà cái ở Quảng Ninh là rất lớn.

Thứ ba, thực trạng phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững về môi trường

Sự tác động tích cực thể hiện ở chỗ, bongdaso kèo nhà cái giúp đẩy mạnh công tác bảo tồn tài nguyên thiên nhiên, chất lượng môi trường ở một số khu vực được cải thiện. Cơ sở hạ tầng ở các khu vực có hoạt động bongdaso kèo nhà cái được tăng cường đầu tư, một phần kinh phí được đầu tư chính nguồn lợi do bongdaso kèo nhà cái mang lại. Sự tác động tiêu cực của hoạt động bongdaso kèo nhà cái thể hiện ở việc xây dựng ồ ạt phá vỡ cảnh quan tự nhiên. Hoạt động bongdaso kèo nhà cái phát triển gây sức ép lên tài nguyên môi trường. Thiếu điện sinh hoạt vào mùa bongdaso kèo nhà cái đang là vấn đề bức xúc hiện nay. Hiện tượng ô nhiễm tiếng ồn do sử dụng máy phát điện cá nhân cũng bắt đầu xuất hiện gây cảm giác khó chịu cho du khách.

Điều này thể hiện ở kết quả điều tra, khảo sát của Sở bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh tại địa bàn khảo sát với kết quả như sau: Phát triển bongdaso kèo nhà cái thân thiện với môi trường (84,7%); Giảm thiểu chất thải, khuyến khích sử dụng các sản phẩm tái chế chất thải trong bongdaso kèo nhà cái (82,0%); Tuyên truyền phổ biến cho người dân, du khách về biến đổi khí hậu và những tác động đến bongdaso kèo nhà cái (tỷ lệ đồng ý 75,3%); Xây dựng hệ thống chính sách bảo vệ thiên nhiên, các điểm bongdaso kèo nhà cái chặt chẽ, điều chỉnh các chính sách, chiến lược chưa phù hợp (70,7%); Tăng cường quản lý đối với khu điểm bongdaso kèo nhà cái tự nhiên (70,0%); Khuyến khích tăng cường trồng cây ở điểm bongdaso kèo nhà cái (67,3%), Hoc hỏi kinh nghiệm của các nước trên thế giới để phát triển bongdaso kèo nhà cái trong điều kiện biến đổi khí hậu (64%); Đẩy mạnh ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ sạch vào lĩnh vực bongdaso kèo nhà cái (60,0%); Tăng cường sử dụng năng lượng thay thế (54,7%); Khuyến khích sử dụng tiết kiệm nước, năng lượng (53,3%). Với khách bongdaso kèo nhà cái, tỷ lệ đồng tình với các giải pháp PTBV bongdaso kèo nhà cái là khá cao, trong đó tỷ lệ đồng ý với giải pháp phát triển loại hình bongdaso kèo nhà cái thân thiện với môi trường (74,5%); Giảm thiểu chất thải, khuyến khích sử dụng các sản phẩm tái chế chất thải trong bongdaso kèo nhà cái (59,3%); Xây dựng hệ thống chính sách bảo vệ tài nguyên, các điểm bongdaso kèo nhà cái chặt chẽ hơn, điều chỉnh các chính sách, chiến lược chưa phù hợp (55,9%) [4].

Một số giải pháp phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững tỉnh Quảng Ninh

Thứ nhất, giảm nhẹ tác động của các điều kiện tự nhiên đến phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững tỉnh Quảng Ninh

Giảm nhẹ tác động trong biến đổi khí hậu chính là thích ứng với biến đổi khí hậu. Giảm nhẹ biến đổi khí hậu hay đó chính là giảm phát thải hiệu ứng nhà kính - nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu, cụ thể như: UBND tỉnh Quảng Ninh cần vận động người dân, khách bongdaso kèo nhà cái tự giác giảm thiểu chất thải, tái sử dụng, tái chế chất thải, không xả rác bừa bãi… Tăng cường việc kiểm soát tình hình quản lý thu gom và xử lý rác tại các địa phương, khu vực cụ thể trong tỉnh; Thành lập các bãi trung chuyển, tập trung rác thải và định kỳ, các địa phương cần có đội ngũ đến các điểm tập trung để thu gom rác đến bãi rác.

Tiếp đó, bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh cần đầu tư, đổi mới các cơ sở vật chất kỹ thuật theo hướng thân thiện với môi trường, như: Thay thế các thiết bị làm lạnh có sử dụng khí CFC tại các cơ sở lưu trú và hạn chế khí thải CO₂từ các phương tiện vận chuyển khách (tăng cường đầu tư, hoàn thiện các tuyến xe điện để chuyên chở khách bongdaso kèo nhà cái); Tăng cường thực hiện kiểm kê tài nguyên bongdaso kèo nhà cái cấp tỉnh, góp phần hoàn thiện mức kiểm kê và thúc đẩy phát triển thị trường các-bon cấp quốc gia.

Thứ hai, phát triển bền vững ngành bongdaso kèo nhà cái thích ứng với điều kiện kinh tế - xã hội tỉnh Quảng Ninh

Để thích ứng với biến đổi điều kiện kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ninh, thì ngành bongdaso kèo nhà cái của Tỉnh cần chú trọng đến các giải pháp phát triển bongdaso kèo nhà cái bền vững về mặt kinh tế, xã hội, văn hóa và bảo vệ tài nguyên môi trường. Theo đó, cần:

(i) Nâng cao vai trò quản lý nhà nước, cần có những chính sách phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương.

UBND tỉnh Quảng Ninh cần ban hành chính sách ưu đãi đầu tư bongdaso kèo nhà cái về vốn, thuế cho vay vốn, giảm thuế cho thuê đất dài hạn để xây dựng khu bongdaso kèo nhà cái, khách sạn, công viên vui chơi giải trí. Xây dựng cơ chế môi trường đầu tư bongdaso kèo nhà cái thông thoáng, cải cách hành chính theo mô hình một cửa, khuyến khích kêu gọi đầu tư nhưng vẫn đảm bảo tính chặt chẽ, linh hoạt về quản lý. Đồng thời, ban hành các văn bản, các thông tư hướng dẫn cụ thể về thống nhất quản lý, điều hành các hoạt động dịch vụ, bongdaso kèo nhà cái theo hướng phát triển bongdaso kèo nhà cái gắn với bảo vệ tài nguyên, môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu.

(ii) Đối với việc quản lý, tổ chức hoạt động bongdaso kèo nhà cái

UBND tỉnh Quảng Ninh cần tăng cường công tác quản lý, chỉ đạo thống nhất của các ngành, các cấp đối với hoạt động bongdaso kèo nhà cái, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các ngành, các cấp, chính quyền địa phương nơi có điểm bongdaso kèo nhà cái. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, hoàn thiện và nâng cao hiệu lực của bộ máy quản lý nhà nước về bongdaso kèo nhà cái từ Tỉnh đến huyện tạo thành hành lang pháp lý thuận lợi cho các doanh nghiệp hoạt động.

Xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý bongdaso kèo nhà cái có năng lực phù hợp với nhu cầu quản lý và phát triển bongdaso kèo nhà cái trong tiến trình hội nhập với khu vực và quốc tế. Tăng cường công tác quản lý an ninh, trật tự, vệ sinh môi trường, đôn đốc kiểm tra các hoạt động bongdaso kèo nhà cái trên địa bàn địa phương, nhằm ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật, các biểu hiện xấu đến văn hóa và cộng đồng dân cư.

Tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng, cơ sở vật chất kỹ thuật phục vụ phát triển bongdaso kèo nhà cái: Quy hoạch các khu, điểm bongdaso kèo nhà cái phải đảm bảo đối mặt được với lũ, lụt và nước biển dâng, phải tính tới yếu tố ổn định địa chất, địa mạo và yếu tố nước biển dâng một cách cụ thể, phù hợp với quy hoạch hệ thống đê biển. Xây dựng hạ tầng và kỹ thuật phục vụ bongdaso kèo nhà cái gồm giao thông, cơ sở lưu trú, các khu vui chơi giải trí… cần tính đến thích ứng với biến đổi khí hậu, thiết kế thích nghi với biến động của thời tiết, né tránh và bảo đảm an toàn trước bão, lũ và nước biển dâng. Các cơ sở lưu trú bongdaso kèo nhà cái cao cấp hướng tới mô hình kiến trúc xanh, định mức cột nền xây mới phù hợp với dự báo mực nước biển dâng, đặc biệt với 3 khu vực đã dự báo trước theo kịch bản biến đổi khí hậu: TP. Móng Cái, huyện Vân Đồn, thị xã Quảng Yên.

Đầu tư phương tiện, trang thiết bị cũng như nhân lực phục vụ vận chuyển khách và cứu nạn khi có thiên tai, các biểu hiện cực đoan của khí hậu. Đầu tư hệ thống cảnh báo sớm thiên tai, thông tin cứu nạn và các lực lượng ứng phó tại chỗ, kịp thời để đảm bảo an toàn cao nhất đối với khách bongdaso kèo nhà cái.

Tài liệu tham khảo

1. Quốc hội (2014), Luật Bảo vệ môi trường, số 55/2014/QH13, ngày 23/6/2014.

2. Quốc hội (2017), Luật bongdaso kèo nhà cái, số 09/2017/QH14, ngày 19/6/2017.

3. Sở bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh (2022), Báo cáo tổng kết 5 năm của ngành bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh giai đoạn 2017- 2022.

4. Sở bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh (2023), Báo cáo kết quả công tác năm 2023 và phương hướng nhiêm vụ năm 2024 của ngành bongdaso kèo nhà cái Quảng Ninh.

5. Thủ tướng Chính phủ (2023), Quyết định số 80/QĐ-TTg, ngày 11/02/2023 Phê duyệt Quy hoạch tỉnh Quảng Ninh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

6. UNWTO (2019), International Tourism Highlights, Madrid: UNWTO.

7. World Economic Forum (2021), The Travel and Tourism Competitiveness Report 2019, World Economic Forum.