60.000 tỷ đồng trái phiếu bongdaso tintuc được “treo” vào cổ phiếu: Lo ngại “bong bóng tài sản”

Trái bongdaso tintuc được đảm bảo bằng “tài sản bất định”

Trong báo cáo thị trường trái bongdaso tintuc doanh nghiệp do Trung tâm Phân tích và Tư vấn Đầu tư, Công ty cổ phần chứng khoán SSI (SSI Research) công bố mới đây đã cho thấy lượng trái bongdaso tintuc do các doanh nghiệp BĐS phát hành chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể.

Cụ thể, trong quý II/2021, trái bongdaso tintuc bất động sản đạt mức 64,4 nghìn tỷ đồng, tăng 131% so với quý 1/2021 và tăng 285% so với quý II/2020. Các đơn vị phát hành nhiều nhất là những thương hiệu đình đám trong "làng" bất động sản nhưVingroup, Golden Hill, BIM, Hưng Thịnh Quy Nhơn, Hưng Thịnh Land, Sunshine, Wonderland...

Tính chung nửa đầu 2021, các doanh nghiệp BĐS phát hành 92,3 nghìn tỷ đồngtrái phiếuvới lãi suất bình quân là 10,36%/năm, thấp hơn 23 bps so với bình quân năm 2020 trong khi kỳ hạn bình quân giữ ở mức 3,8 năm. Các ngân hàng và CTCK đã mua 37,3 nghìn tỷ đồng trái bongdaso tintuc BĐS (chiếm 40,4%).

Mức tăng trưởng trên cho thấy Trái bongdaso tintuc tiếp tục là kênh hút vốn ưa thích của các doanh nghiệp cũng như tiếp tục là kênh được nhiều nhà đầu tư ưa thích. Tuy nhiên, trong báo cáo của SSI Research cũng cho thấy một hiện tượng đáng chú ý là đa phần các doanh nghiệp BĐS khi phát hành trái bongdaso tintuc đang lấy chính cổ bongdaso tintuc được niêm yết trên sàn làm tài sản đảm bảo.

Cụ thể, theo thống kê của SSI Research nếu tính chung cả 6 tháng đầu năm tổng cộng có khoảng 29.000 tỷ đồng trái bongdaso tintuc bất động sản được đảm bảo hoàn toàn bằng cổ bongdaso tintuc hoặc không có tài sản đảm bảo. Nếu tính cả các trái bongdaso tintuc bất động sản được đảm bảo một phần bằng cổ bongdaso tintuc, con số này là gần 60 nghìn tỷ đồng, tức chiếm đến 64% tổng lượng trái bongdaso tintuc bất động sản phát hành 6 tháng năm 2021.

Một trong những doanh nghiệp nổi bật trong số đơn vị lấy cổ bongdaso tintuc làm tài sản đảm bảo cho việc huy động trái bongdaso tintuc phải kể đến Novaland khi theo thống kê từ đầu năm,khoảng 10.000 tỷ đồng huy động được đảm bảo bằng giá trị cổ bongdaso tintuc NVL cùng các tài sản hợp pháp khác.

Một doanh nghiệp khác cũng dùng cổ bongdaso tintuc Công ty để đảm bảo cho việc phát hànhtrái bongdaso tintuc, gồm Tổng Công ty Phát triển Đô thị Kinh Bắc - CTCP (KBC). Trung tuần tháng 3 năm nay, KBC đã phát hành 200 tỷ đồng trái bongdaso tintuc, tài sản đảm bảo của lô trái bongdaso tintuc này là 420.000 cổ bongdaso tintuc phổ thông của CTCP Khu công nghiệp Sài Gòn – Hải Phòng thuộc sở hữu của Kinh Bắc và 20 triệu cổ phần KBC thuộc sở hữu của bên thứ 3.

Một doanh nghiệp cũng có tên trong Top 10 phát hành trái bongdaso tintuc BĐS nhiều nhất 6 tháng đầu năm là Hưng Thịnh Land. Được biết, cuối tháng 6 doanh nghiệp này cũng đã phát hành thành công 2 lô trái bongdaso tintuc với tổng giá trị 950 tỷ đồng. Lô trái bongdaso tintuc nói trên được bảo đảm bằng cổ phần của CTCP Hưng Thịnh Land và bất động sản, động sản hiện có hoặc hình thành trong tương lai liên quan hoặc phát sinh từ dự án Khu Hồ Tràm, dự án Khu Phước Long B.

Những nguy cơ đặt ra

Theo nhận định của SSI Research điểm đáng chú ý trong bức tranh phát hành trái bongdaso tintuc của các doanh nghiệp nói chung cũng như các trái bongdaso tintuc do các doanh nghiệp BĐS phát hành nói riêng là trái chủ phần lớn đang là ngân hàng và các công ty chứng khoán.

Cụ thể, theo SSI Research đang có tới 55,6% lượng trái bongdaso tintuc doanh nghiệp phát hành trong 6 tháng đầu năm là do các ngân hàng và công ty chứng khoán nắm giữ. Cụ thể, các ngân hàng mua: 44,4 nghìn tỷ đồng, chiếm 21,3%; các công ty chứng khoán: 71,7 nghìn tỷ đồng, chiếm 34,4%. Trong khi, tổng vốn chủ sở hữu của các công ty chứng khoán tại 31/12/2020 chỉ khoảng 93.000 tỷ đồng.

Bên cạnh vấn đề đặt ra về khả năng công ty chứng khoán chỉ đứng tênmua trái phiếudoanh nghiệp trên sơ cấp, nắm giữ ngắn hạn và nhanh chóng phân phối lại cho các nhà đầu tư khác cũng như các ngân hàng thương mại đã có thể đã mua chéo trái bongdaso tintuc của nhau trên sơ cấp, SSI Research cũng đưa ra cảnh báo về khả năng trả nợ gốc và lãi trái bongdaso tintuc.

Cụ thể, theo SSI Research “việc đảm bảo nghĩa vụ thanh toán nợ gốc lãi trái phiếu bằng cổ phiếu không có nhiều ý nghĩa vì khi sự kiện vi phạm xảy ra, doanh nghiệp mất khả năng thanh toán thì giá trị cổ phiếu dùng làm tài sản đảm bảo (thường là của tổ chức phát hành hoặc liên quan đến tổ chức phát hành) cũng sẽ sụt giảm nghiêm trọng”.

Cụ thể, trên sàn HOSE, cổ bongdaso tintuc NVL của Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va trong 6 tháng qua đã chứng kiến đà tăng phi mã từ mức giá 59.000 đồng/cổ bongdaso tintuc (kết phiên ngày 1/2) lên đến đỉnh ở mức giá 121.000 đồng/cổ bongdaso tintuc (kết phiên ngày 29/6).

Tuy nhiên, trong khoảng 1 tháng gần đây, cổ bongdaso tintuc NVL lại chứng kiến đà giảm giá khá mạnh từ vùng đỉnh về mức giá 104.000 đồng/cổ bongdaso tintuc (kết phiên ngày 29/7), tức mất khoảng 14% giá trị.

Với cổ bongdaso tintuc KBC, thời gian qua đã chứng kiến nhiều sự biến động mạnh từ vùng đỉnh 45.500 đồng/cổ bongdaso tintuc (kết phiên ngày 25/1) xuống mức đáy tạm thời 31.000 đồng/cổ bongdaso tintuc (kết phiên ngày12/7) sau khi hồi về mức 34.100 đồng/cổ bongdaso tintuc kết phiên 29/7.

Quan sát trên thị trường cho thấy hiện hầu hết các cổ bongdaso tintuc, bao gồm cổ bongdaso tintuc của các doanh nghiệp BĐS đều chịu áp lực giảm chung khi VN-Index mất 144 điểm chỉ sau chưa đầy 1 tháng giao dịch.

Liên quan đến nội dung này, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đã nhấn mạnh “cần phân tích kỹ hơn tình trạng các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp bất động sản phát hành trái bongdaso tintuc riêng lẻ gia tăng trong thời gian qua với lãi suất cao, tiềm ẩn nhiều rủi ro”.

Chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu cho rằng, với bức tranh phát hành trái bongdaso tintuc doanh nghiệp hiện nay Bộ Tài chính nên kiểm soát chặt chẽ vấn đề phát hành trái bongdaso tintuc, cẩn trọng bẫy tín dụng, khi các nhà phát hành trái bongdaso tintuc mất khả năng trả nợ, rủi ro vỡ nợ tăng lên.