PGS.,TS. Ngô Trí Long - Chuyên gia kinh tế:
Phân chia giá điện nhiều bậc rất có lợi cho người tiêu dùng
Theo PGS.,TS. Ngô Trí Long - Chuyên gia kinh tế, phân chia càng nhiều bậc bao nhiêu thì sự phân hóa càng chính xác bấy nhiêu. Việc chia nhiều bậc rất có lợi cho người tiêu dùng, chỉ là khó theo dõi thôi.

Đề xuất rút ngắn bongdaso tin tức
Từ tháng 3/2019 đến nay, giá điện bán lẻ sinh hoạt đã được áp dụng biểu giá 6 bongdaso tin tức theo Quyết định số 648/QĐ-BCT của Bộ Công Thương.
Tuy nhiên, trong báo cáo xin ý kiến về phương án cải tiến cơ cấu biểu giá từ 6 bongdaso tin tức hiện hành xuống 5 bongdaso tin tức và 4 bongdaso tin tức cải tiến, Bộ Công Thương muốn phương án biểu giá điện 5 bongdaso tin tức được thông qua.
Theo đề xuất của Bộ Công Thương, biểu giá điện rút ngắn xuống 5 bongdaso tin tức sẽ tối ưu hơn so với biểu giá điện 6 bongdaso tin tức hiện hành hoặc biểu giá điện 4 bongdaso tin tức cải tiến. Sẽ khuyến khích việc sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả hơn, bên cạnh đó, mức tăng giá giữa các bongdaso tin tức là hợp lý, chênh lệch giữa bongdaso tin tức đầu và bongdaso tin tức cuối là 2 lần phù hợp với xu thế thế giới.
Cụ thể, với hộ tiêu thụ 50 kWh điện sinh hoạt đầu tiên, cả 3 biểu giá trên đều có đơn giá chung giống nhau 1.678 đồng/ một kWh. Nhưng từ 51 kWh đến 100kWh bắt đầu có sự khác biệt. Tại đề xuất mới về biểu giá điện 5 bongdaso tin tức và 4 bongdaso tin tức cải tiến, Bộ Công Thương chỉ tính giá 1.678 đồng cho hộ tiêu thụ từ 51-100kWh tiếp theo, trong khi đó, tại biểu giá điện 6 bongdaso tin tức hiện hành, hộ tiêu thụ từ 51-100kWh là 1.734 đồng/kWh. Như vậy, đơn giá 6 bongdaso tin tức hiện hành đắt hơn 56 đồng/kWh so với đề xuất mới.

Với hộ tiêu thụ điện từ 101kWh/tháng đến 300 kWh/tháng, biểu giá điện 6 bongdaso tin tức hiện hành và đề xuất 5 bongdaso tin tức cải tiến, Bộ Công Thương lại chia thành 2 bongdaso tin tức khác nhau.
Biểu giá 6 bongdaso tin tức hiện hành, hộ tiêu thụ điện từ 101-300kWh được Bộ Công Thương chia thành 2 biểu giá: bongdaso tin tức 3 (từ 101 đến 200 kWh), đơn giá 2.014 đồng/kWh; bongdaso tin tức 4 (từ 201 đến 300 kWh), đơn giá điện 2.536 đồng/kWh.
Với đề xuất biểu giá điện 5 bongdaso tin tức cải tiến, Bộ Công Thương cũng chia hộ sử dụng 101-300 kWh/tháng thành 2 bongdaso tin tức: bongdaso tin tức 2 từ 101 kWh - 200 kWh, đơn giá 2.014 đồng/kWh (tương tự đơn giá bongdaso tin tức 3 biểu giá 6 bongdaso tin tức hiện hành); Từ 201 kWh đến 300 kWh được xếp trong biểu giá điện bongdaso tin tức 3 (từ 201 kWh đến 400kWh), đơn giá 2.536 đồng/kWh (tương tự đơn giá bongdaso tin tức 4 biểu giá điện 6 bongdaso tin tức hiện hành).
Trong khi đó, tại đề xuất biểu giá điện 4 bongdaso tin tức cải tiến, Bộ Công Thương xếp chung vào bongdaso tin tức 2, đơn giá cao 2.163 đồng cho mỗi kWh ngay từ 101 kWh đến 300 kWh.
Như vậy, đơn giá điện bongdaso tin tức 2, 3 của phương án 5 bongdaso tin tức cải tiến của Bộ Công Thương trùng với đơn giá điện bongdaso tin tức 3, 4 của biểu giá 6 bongdaso tin tức đang áp dụng, không làm thay đổi đơn giá hiện tại.
So với đề xuất biểu giá 4 bongdaso tin tức cải tiến, đề xuất biểu giá 5 bongdaso tin tức cải tiến của Bộ Công Thương tỏ ra tối ưu hơn về giá khi hộ sử dụng điện từ 101 kWh đến 200 kWh chỉ phải trả 2.014 đồng/kWh, rẻ hơn 149 đồng (so với đơn giá điện bongdaso tin tức 2 là 2.164 đồng/kWh trong biểu giá điện 4 bongdaso tin tức cải như đề xuất).
Ngược lại, ở đề xuất biểu giá rút gọn 5 bongdaso tin tức cải tiến, hộ tiêu dùng từ 201 kWh đến 300kWh được xếp bongdaso tin tức 3 (nhóm 201 - 400kWh), đơn giá 2.536 đồng/kWh, bằng với đơn giá bongdaso tin tức 4 của biểu giá điện 6 bongdaso tin tức hiện tại, nhưng lại tăng 373 đồng/kWh so với đơn giá bongdaso tin tức 2 của phương án biểu giá 4 bongdaso tin tức cải tiến (2.163 đồng/kWh).
Nếu thông qua đề xuất biểu giá điện 5 bongdaso tin tức cải tiến, sẽ không làm thay đổi cơ cấu tính giá điện so với biểu giá điện đang áp dụng. Tuy nhiên, so với biểu giá điện 4 bongdaso tin tức, sẽ làm tăng giá điện của hộ tiêu dùng từ kWh thứ 201 đến kWh thứ 300 so với đơn giá bongdaso tin tức 2, của đề xuất điện 4 bongdaso tin tức của Bộ Công Thương.
Nhiều bongdaso tin tức sẽ có lợi hơn cho người tiêu dùng
Trao đổi với báo chí, PGS.,TS. Ngô Trí Long - Chuyên gia kinh tế cho biết có 2 nguyên tắc khi xây dựng biểu giá bán lẻ điện: thứ nhất là thực hiện chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ cho các đối tượng, người nghèo; thứ hai là đáp ứng được việc thực hiện tiết kiệm sử dụng điện. Lý do phải tiết kiệm điện là nguồn đầu vào hữu hạn và nhu cầu điện tăng cao, trong khi khả năng cung ứng thấp.
Trong nền kinh tế thị trường, nguyên tắc là càng mua nhiều thì càng rẻ. Tuy nhiên, đối với ngành điện dùng càng nhiều thì lại càng đắt. Biểu giá bán lẻ điện chia làm nhiều bongdaso tin tức, với bongdaso tin tức sau cao hơn bongdaso tin tức trước nhằm thực hiện chính sách an sinh xã hội và khuyến khích tiết kiệm điện.
Vấn đề tiếp theo cần quan tâm là giá bán lẻ bình quân điện sinh hoạt sẽ áp dụng. Hiện nay, Chính phủ chỉ quy định giá điện bình quân và giao Bộ Công Thương xây dựng cơ cấu biểu giá điện dựa trên các chi phí đầu vào.
Có thể hiểu giá bán lẻ bình quân điện sinh hoạt đang áp dụng từ năm 2019 là 1.864,44 đồng/kWh, tức Bộ Công Thương phải tính toán làm sao khi bán điện xong, tổng doanh thu chia cho sản lượng điện tiêu thụ thì giá trung bình mỗi kWh khoảng 1.864,44 đồng. Nếu con số này lớn hơn 1.864,44 đồng thì ngành điện có lãi.
Theo đơn vị tư vấn đề án là Công ty TNHH MTV Tư vấn và Chuyển giao công nghệ Bách Khoa, biểu giá điện sinh hoạt bongdaso tin tức thang với 6 bongdaso tin tức như hiện nay là quá nhiều, phức tạp, đặc biệt thể hiện trong quá trình đo đếm, tính toán hóa đơn tiền điện của các hộ. Việc rút ngắn số bongdaso tin tức và thiết kế giá cũng nhằm bù trừ doanh thu cho các bongdaso tin tức thấp.
Tuy nhiên, PGS.,TS. Ngô Trí Long nhấn mạnh chia càng nhiều bongdaso tin tức bao nhiêu thì sự phân hóa càng chính xác bấy nhiêu. "Nhiều bongdaso tin tức rất có lợi cho người tiêu dùng, chỉ là khó theo dõi thôi", vị chuyên gia nói.
Chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, điều cần quan tâm tiếp đến là giá của từng bongdaso tin tức đã hợp lý chưa, bongdaso tin tức nào là mức tiêu thụ trung bình trên toàn quốc. Cơ quan quản lý phải dự toán rất chính xác từng bongdaso tin tức 1 năm tiêu thụ bao nhiêu để cân đối với giá bán lẻ điện bình quân mà Chính phủ đưa ra.