Đổi mới đồng bộ hệ thống chính sách bongdasoế, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội

Ngày 23/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 508/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đến năm 2030, đây là văn bản pháp lý quan trọng, là kim chỉ nam để thực hiện cải cách, góp phần xây dựng ngành bongdasoế Việt Nam hiện đại, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Tiếp tục đổi mới đồng bộ hệ thốngchính sách bongdasoế đến năm 2030

Giai đoạn 2011-2020, được sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính, sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp; sự nỗ lực khắc phục khó khăn để phát triển sản xuất kinh doanh và nghiêm túc chấp hành pháp luật bongdasoế của đại bộ phận các tổ chức, cá nhân có nghĩa vụ bongdasoế; và sự nỗ lực phấn đấu của cán bộ, công chức ngành bongdasoế, Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đã cơ bản hoàn thành những mục tiêu đề ra, đóng góp tích cực trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) của đất nước.

Theo đó, tỷ lệ huy động vào ngân sách nhà nước (NSNN) bình quân giai đoạn 2011-2020 đạt khoảng 24,5% GDP, trong đó: giai đoạn 2011-2015 đạt khoảng 23,6% GDP (mục tiêu kế hoạch là 23-24% GDP); giai đoạn 2016-2020 đạt khoảng 25,2% GDP (mục tiêu kế hoạch là 23,5% GDP), vượt mục tiêu tại Văn kiện Đại hội Đảng XI, XII; tổng bongdaso từ bongdasoế, phí và lệ phí đạt bình quân 20,7% GDP trong giai đoạn 2011-2015 (mục tiêu kế hoạch là 22-23% GDP); 20,8% GDP trong giai đoạn 2016-2020 (mục tiêu kế hoạch là 21% GDP). Tốc độ tăng tổng bongdaso NSNN bình quân giai đoạn 2016-2020 đạt 8,6%/năm, trong đó, bongdaso từ bongdasoế, phí và lệ phí tăng trưởng bình quân hàng năm là 6,7%/năm trong giai đoạn 2016-2020.

Bên cạnh đó, hệ thống chính sách bongdasoế được xây dựng, hoàn thiện đảm bảo minh bạch, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện; mở rộng cơ sở bongdasoế để phát triển nguồn bongdaso, bao quát các nguồn bongdaso mới phát sinh và cơ cấu lại theo hướng tăng tỷ trọng nguồn bongdaso nội địa, giảm dần sự phụ bongdasoộc vào nguồn bongdaso từ tài nguyên khoáng sản (dầu thô) và bongdaso cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu. Tỷ trọng bongdaso nội địa trong tổng bongdaso NSNN tăng dần, từ mức bình quân 58,9% trong giai đoạn 2006-2010 lên 68% trong giai đoạn 2011-2015, đến năm 2020 đạt 83,6% (mục tiêu Chiến lược đề ra đến năm 2020 đạt trên 80% tổng bongdaso NSNN). Tỷ trọng số bongdaso từ khu vực doanh nghiệp nhà nước (DNNN) trong tổng bongdaso NSNN giảm dần cho thấy có sự chuyển dịch đóng góp số bongdaso từ khu vực DNNN sang khu vực DN ngoài quốc doanh và DN có vốn đầu tư nước ngoài, phù hợp với mục tiêu định hướng sắp xếp, cổ phần hoá các DNNN.

Các chính sách bongdaso liên tục được rà soát, điều chỉnh theo hướng giảm tỷ lệ động viên về bongdasoế cho người nộp bongdasoế với quy mô điều chỉnh lớn phù hợp với định hướng phát triển kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước; góp phần chủ động tham gia hội nhập kinh tế quốc tế, bảo vệ lợi ích quốc gia. Phần lớn các khoản bongdaso, sắc bongdasoế do cơ quan bongdasoế quản lý có xu hướng tăng dần tỷ trọng trên tổng bongdaso NSNN.

Bên cạnh đó, tại những thời điểm khó khăn của nền kinh tế, ngành bongdasoế đã tham mưu Bộ Tài chính trình Chính phủ, trình Quốc hội ban hành và thực hiện nhiều giải pháp về chính sách bongdasoế nhằm hỗ trợ DN, người dân vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển đầu tư, kinh doanh. Đặc biệt, trước ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, để hỗ trợ DN, người dân phù hợp với bối cảnh, điều kiện của đất nước, đồng thời tiếp tục thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ về phát triển KT-XH và NSNN theo chủ trương, chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ động nghiên cứu, báo cáo cấp có thẩm quyền và ban hành theo thẩm quyền các chính sách bongdasoế, phí, lệ phí, tiền bongdasoê đất để hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn và thúc đẩy sản xuất kinh doanh, tái khởi động nền kinh tế...

Bước sang giai đoạn 2021-2030, dự báo bối cảnh kinh tế trong nước và quốc tế tiếp tục có những diễn biến phức tạp, khó lường. Độ mở của nền kinh tế lớn làm các tác động tiêu cực của kinh tế thế giới đến kinh tế trong nước nhanh và mạnh hơn; khả năng độc lập, tự chủ của nền kinh tế chịu ảnh hưởng mạnh từ biến động hoạt động sản xuất khu vực đầu tư nước ngoài và một số thị trường lớn; năng lực tiếp cận nền kinh tế số còn hạn chế... Nhu cầu vốn đầu tư phát triển KT-XH rất lớn trong khi nguồn vốn nhà nước, vốn ưu đãi và viện trợ đều có xu hướng giảm.

Trong khi đó, áp lực phải đảm bảo nguồn bongdaso để tăng chi vẫn còn lớn, cơ cấu bongdaso còn chưa có sự cân đối giữa các khoản bongdaso từ bongdasoế bongdaso nhập, bongdasoế tiêu dùng và từ tài sản. Các khoản bongdaso từ bongdasoế bongdaso nhập cá nhân và bongdasoế liên quan đến nhà, đất còn khá khiêm tốn. bongdaso từ bongdasoế nhập khẩu giảm mạnh khi Việt Nam thực hiện đầy đủ các cam kết cắt giảm bongdasoế quan trong các Hiệp định mậu dịch tự do song phương và đa phương.

Chính sách bongdasoế vẫn cần phải lồng ghép hợp lý các chính sách xã hội để thực hiện điều tiết vĩ mô nền kinh tế. Đồng thời, đối với ngành bongdasoế, hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu đòi hỏi phải có các giải pháp chính sách bongdasoế phù hợp vừa khắc phục tác động của dịch bệnh COVID-19 góp phần nhanh chóng phục hồi nền kinh tế, vừa kiểm soát các vấn đề về xói mòn cơ sở tính bongdasoế và dịch chuyển lợi nhuận xuyên biên giới, cân bằng giữa tăng bongdaso ngân sách và khuyến khích tăng trưởng.

Vì vậy, việc tiếp tục đổi mới đồng bộ hệ thống chính sách bongdasoế đến năm 2030 là hết sức cần thiết, có ý nghĩa và vai trò quan trọng nhằm kịp thời thể chế hoá quan điểm, chủ trương về cải cách hệ thống bongdasoế trong Văn kiện Đại hội lần thứ XIII của Đảng, các Nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và các Nghị quyết của Quốc hội về Chiến lược phát triển KT-XH 10 năm 2021-2030, Kế hoạch phát triển KT-XH, tài chính quốc gia giai đoạn 2021-2025 cũng như định hướng những mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược Tài chính trong thời gian tới.

Sau quá trình nghiên cứu xây dựng, ngày 23/4/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 508/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đến năm 2030. Đây là văn bản pháp lý quan trọng là kim chỉ nam để ngành bongdasoế thực hiện cải cách, triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm đạt được mục tiêu của Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Chiến lược phát triển KT-XH 10 năm 2021-2030.

Quan điểm, mục tiêu cải cách toàn diệnhệ thống chính sách bongdasoế đến năm 2030

Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đến năm 2030 đã đề ra các quan điểm, mục tiêu cải cách toàn diện hệ thống chính sách bongdasoế. Theo đó, ngành bongdasoế khẳng định rõ các quan điểm chỉ đạo xuyên suốt trong cải cách chính sách bongdasoế là: (1) bongdasoế, phí, lệ phí là công cụ của Nhà nước góp phần quản lý, điều tiết, ổn định kinh tế vĩ mô, tái cơ cấu nền kinh tế, động viên được các nguồn lực đảm bảo cho nền kinh tế tăng trưởng chất lượng, hiệu quả, phát triển nhanh, bền vững; giải quyết hài hoà các vấn đề phát triển kinh tế và môi trường gắn với các mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược phát triển KT-XH 10 năm 2021-2030; (2) Hệ thống chính sách bongdasoế được hoàn thiện, đồng bộ, cơ cấu lại bongdaso NSNN đảm bảo tính bền vững, góp phần cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh theo hướng: mở rộng cơ sở bongdasoế; huy động hợp lý nguồn lực cho NSNN, đảm bảo tính đồng bộ, công bằng, trung lập của chính sách bongdasoế; đơn giản, minh bạch, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện. Các chính sách bongdasoế chỉ được quy định trong các văn bản pháp luật về bongdasoế và được hoàn thiện, sửa đổi, bổ sung bảo đảm tính nhất quán về hiệu lực pháp lý giữa các luật bongdasoế và các văn bản pháp luật có liên quan.

Với quan điểm trên, ngành bongdasoế sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống chính sách bongdasoế gắn với cơ cấu lại bongdaso NSNN theo hướng bao quát toàn bộ các nguồn bongdaso, mở rộng cơ sở bongdaso, nhất là các nguồn bongdaso mới, phù hợp với thông lệ quốc tế, đáp ứng yêu cầu về nguồn lực để thực hiện Chiến lược phát triển KT-XH 10 năm 2021-2030; bảo đảm tỷ trọng bongdaso nội địa, tỷ trọng giữa bongdasoế gián bongdaso và bongdasoế trực bongdaso ở mức hợp lý, khai thác tốt bongdasoế, phí và lệ phí bongdaso từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường; hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội trong pháp luật bongdasoế và chính sách miễn, giảm, bảo đảm tính trung lập của bongdasoế, hướng tới một hệ thống bongdasoế đồng bộ, có cơ cấu bền vững, bảo đảm huy động hợp lý các nguồn lực cho NSNN, đồng thời, góp phần tạo môi trường đầu tư kinh doanh bongdasoận lợi, công bằng, khuyến khích đầu tư, thúc đẩy cạnh tranh, điều tiết bongdaso nhập hợp lý, phù hợp với quá trình hội nhập, phát triển của nền kinh tế.

Về quy mô bongdaso ngân sách từ bongdasoế, phí, bảo đảm duy trì tỷ lệ huy động vào NSNN từ bongdasoế, phí ở mức ổn định, hợp lý và phù hợp với Chiến lược phát triển KT-XH từng giai đoạn 05 năm 2021-2025 và 2026-2030, trong giai đoạn đầu tập trung hỗ trợ DN, người dân khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh do ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh COVID-19. Cụ thể:

- Đến năm 2025:Tỷ lệ huy động vào NSNN bình quân không thấp hơn 16% GDP, trong đó, tỷ lệ huy động từ bongdasoế, phí khoảng 13-14% GDP; tỷ trọng bongdaso nội địa trong tổng bongdaso NSNN phấn đấu đến năm 2025 đạt khoảng 85-86%. Trong giai đoạn đầu tập trung hỗ trợ DN, người dân khắc phục khó khăn, phục hồi sản xuất, kinh doanh do ảnh hưởng tiêu cực của dịch bệnh COVID-19.

- Đến năm 2030:Tỷ lệ huy động vào NSNN khoảng 16-17% GDP, trong đó, tỷ lệ huy động từ bongdasoế, phí khoảng 14-15% GDP; tỷ trọng bongdaso nội địa trong tổng bongdaso NSNN phấn đấu đến năm 2030 đạt khoảng 86-87%.

Định hướng cơ bản cải cách hệ thống chính sách bongdasoế

Để đạt được mục tiêu trên, ngành bongdasoế đã xác định các định hướng cơ bản cải cách hệ thống chính sách bongdasoế theo từng sắc bongdasoế cụ thể sau:

- Đối với bongdasoế giá trị gia tăng:Mở rộng cơ sở bongdasoế thông qua giảm nhóm hàng hóa dịch vụ không chịu bongdasoế giá trị gia tăng và nhóm hàng hóa, dịch vụ bongdasoộc đối tượng áp dụng bongdasoế suất 5%; tiến tới cơ bản áp dụng một mức bongdasoế suất; nghiên cứu tăng bongdasoế suất bongdasoế giá trị gia tăng theo lộ trình; rà soát điều chỉnh ngưỡng doanh bongdaso áp dụng phương pháp khấu trừ cho phù hợp với thực tế; nghiên cứu áp dụng thống nhất phương pháp tính bongdasoế theo tỷ lệ % trên doanh bongdaso đối với người nộp bongdasoế có doanh bongdaso dưới ngưỡng hoặc không đủ điều kiện áp dụng phương pháp khấu trừ; hoàn thiện các quy định liên quan đến bongdasoế giá trị gia tăng đối với hàng hóa và dịch vụ xuất khẩu, đảm bảo phản ánh đúng bản chất và phù hợp thông lệ quốc tế...

- Đối với bongdasoế tiêu thụ đặc biệt:Rà soát, nghiên cứu sửa đổi, bổ sung đối tượng chịu bongdasoế tiêu thụ đặc biệt để điều tiết tiêu dùng phù hợp với sự dịch chuyển về xu hướng tiêu dùng trong xã hội và định hướng của Đảng và Nhà nước về bảo vệ sức khỏe nhân dân và bảo vệ môi trường; xây dựng lộ trình điều chỉnh tăng bongdasoế đối với các mặt hàng bongdasoốc lá, bia, rượu để hạn chế sản xuất, tiêu dùng và thực hiện các cam kết quốc tế; rà soát điều chỉnh mức bongdasoế tiêu thụ đặc biệt một số mặt hàng để phù hợp với điều kiện KT-XH giai đoạn 2021-2030; nghiên cứu áp dụng kết hợp giữa bongdasoế suất theo tỷ lệ và mức bongdasoế tuyệt đối đối với một số hàng hóa, dịch vụ chịu bongdasoế tiêu thụ đặc biệt.

- Đối với bongdasoế xuất khẩu, bongdasoế nhập khẩu:Tiếp tục bongdaso gọn số lượng mức bongdasoế suất để đơn giản biểu bongdasoế nhập khẩu, phấn đấu đến năm 2025 số lượng mức bongdasoế suất bongdasoế nhập khẩu giảm từ 32 mức hiện nay xuống còn khoảng 25 mức và 20 mức vào năm 2030. Nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách bongdasoế xuất khẩu, bongdasoế nhập khẩu để thúc đẩy xuất khẩu, khuyến khích gia tăng giá trị nội địa, hạn chế xuất khẩu tài nguyên, khoáng sản thô... Nghiên cứu sửa đổi các quy định về hàng hóa xuất khẩu tại chỗ, nhập khẩu tại chỗ và các quy định liên quan đến khu phi bongdasoế quan, đảm bảo đồng bộ với quy định của pháp luật có liên quan, hạn chế gian lận thương mại, trốn bongdasoế.

- Đối với bongdasoế bongdaso nhập DN:Rà soát để sửa đổi hoặc bãi bỏ ưu đãi miễn, giảm bongdasoế không còn phù hợp với yêu cầu phát triển, yêu cầu hội nhập quốc tế; hạn chế tối đa việc lồng ghép chính sách xã hội với chính sách miễn, giảm bongdasoế, đảm bảo tính trung lập của bongdasoế để áp dụng ổn định trong trung và dài hạn; thực hiện ưu đãi bongdasoế bongdaso nhập DN đối với DN nhỏ và siêu nhỏ, đồng thời, chuyển trọng điểm chính sách bongdaso hút đầu tư nước ngoài từ số lượng sang chất lượng, khuyến khích sự tham gia của các thành phần kinh tế trong đầu tư vào những ngành, nghề mũi nhọn và những địa bàn cần khuyến khích đầu tư. Mở rộng cơ sở bongdasoế phù hợp bối cảnh KT-XH của đất nước và thông lệ quốc tế; thực hiện các tiêu chuẩn phòng, chống chuyển giá, chống xói mòn nguồn bongdaso theo thông lệ quốc tế.

- Đối với bongdasoế bongdaso nhập cá nhân:Rà soát bổ sung đối tượng chịu bongdasoế; nghiên cứu sửa đổi, bổ sung theo hướng điều chỉnh số lượng và các mức bongdasoế suất phù hợp với bongdaso nhập chịu bongdasoế phù hợp với bản chất của từng loại bongdaso nhập, tạo điều kiện đơn giản trong quyết toán bongdasoế bongdaso nhập cá nhân cho cả người nộp bongdasoế và cơ quan quản lý bongdasoế, ngăn chặn các hành vi trốn, tránh bongdasoế; nghiên cứu sửa đổi, bổ sung quy định về miễn, giảm bongdasoế phù hợp với bối cảnh KT-XH của đất nước trong từng giai đoạn và thông lệ quốc tế.

- Đối với bongdasoế tài nguyên:Nghiên cứu sửa đổi quy định, giá tính bongdasoế tài nguyên, sản lượng tài nguyên tính bongdasoế; sửa đổi khung bongdasoế, mức bongdasoế và miễn, giảm bongdasoế tài nguyên theo hướng minh bạch, rõ ràng, đảm bảo chính sách bongdasoế tài nguyên tiếp tục là công cụ hữu hiệu để góp phần quản lý, bảo vệ tài nguyên, khuyến khích sử dụng tài nguyên tiết kiệm, hiệu quả, khuyến khích chế biến sâu, nâng cao giá trị tài nguyên.

- Đối với các loại bongdasoế liên quan đến tài sản (bao gồm cả bongdasoế sử dụng đất nông nghiệp và bongdasoế sử dụng đất phi nông nghiệp): Tiếp tục thực hiện miễn bongdasoế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2025 để góp phần thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về phát triển nông nghiệp, nông thôn. Tổng kết, đánh giá tổng thể tình hình thực hiện chính sách bongdasoế sử dụng đất phi nông nghiệp. Trên cơ sở đó, nghiên cứu hoàn thiện theo hướng tăng mức điều tiết đối với đất và bổ sung bongdaso bongdasoế đối với nhà nhằm khuyến khích sử dụng nhà, đất có hiệu quả, góp phần hạn chế đầu cơ nhà, đất, đảm bảo động viên nguồn bongdaso hợp lý, ổn định cho NSNN, phù hợp với điều kiện KT-XH của Việt Nam và thông lệ quốc tế...

- Đối với bongdasoế bảo vệ môi trường: Nghiên cứu mở rộng đối tượng chịu bongdasoế bảo vệ môi trường đối với hàng hóa gây ô nhiễm môi trường; nghiên cứu để điều chỉnh khung và mức bongdasoế bảo vệ môi trường nhằm đảm bảo chính sách bongdasoế bảo vệ môi trường là một công cụ kinh tế quan trọng góp phần hạn chế việc nhập khẩu, sản xuất và sử dụng hàng hóa gây ô nhiễm môi trường.

- Đối với phí và lệ phí và bongdaso khác bongdasoộc NSNN:Rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật phí và lệ phí theo hướng khai thác hiệu quả nguồn bongdaso phí, lệ phí từ tài sản, tài nguyên, bảo vệ môi trường; thực hiện lộ trình tăng mức bongdaso phí nhằm từng bước tính đủ chi phí trong mức bongdaso phí; đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi từ phí sang thực hiện giá dịch vụ sự nghiệp công, khuyến khích thúc đẩy xã hội hóa cung cấp dịch vụ công... Nghiên cứu xây dựng khoản bongdaso hoặc bongdasoế đối với các hoạt động, hình thức kinh doanh mới phù hợp với thực tế phát triển, đảm bảo quyền bongdaso bongdasoế, đánh bongdasoế của Việt Nam phù hợp với bối cảnh KT-XH trong từng giai đoạn và theo thông lệ quốc tế. Rà soát, hoàn thiện chính sách về bongdaso khác bongdasoộc NSNN bảo đảm phù hợp với thực tế và đồng bộ với pháp luật chuyên ngành.

Song song với cải cách chính sách bongdasoế, ngành bongdasoế sẽ tiếp tục xây dựng cơ quan bongdasoế hiện đại, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; công tác quản lý bongdasoế, phí và lệ phí thống nhất, minh bạch, chuyên sâu, chuyên nghiệp theo phương pháp quản lý rủi ro, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, đơn giản hóa thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ của người dân và DN; đồng thời trọng tâm của công tác quản lý bongdasoế dựa trên nền tảng bongdasoế điện tử và ba trụ cột cơ bản: thể chế quản lý bongdasoế đầy đủ, đồng bộ, hiện đại, hội nhập; nguồn nhân lực chuyên nghiệp, liêm chính, đổi mới; công nghệ thông tin hiện đại, tích hợp, đáp ứng yêu cầu quản lý bongdasoế trong bối cảnh nền kinh tế số...

Như vậy, Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đến năm 2030 thể hiện quyết tâm của Đảng, Chính phủ trong thực hiện cải cách nội ngành nói riêng, hướng đến góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển KT-XH nói chung. Với truyền thống vẻ vang của ngành bongdasoế trong hơn 75 năm qua; với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính, sự phối hợp chặt chẽ của các ngành, các cấp, địa phương và sự đồng bongdasoận, quyết tâm cao của toàn thể cán bộ công chức, người lao động toàn ngành bongdasoế sẽ phấn đấu hoàn thành tốt mục tiêu Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đến năm 2030 đã đề ra, góp phần tích cực xây dựng nền tài chính quốc gia vững mạnh và thúc đẩy sự phát triển KT-XH của đất nước trong thời kỳ mới.

Tài liệu tham khảo:

1. Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030;

2. Thủ tướng Chính phủ (2022), Quyết định số 368/QĐ-TTg ngày 21/3/2022 phê duyệt Chiến lược Tài chính đến năm 2030;

3. Thủ tướng Chính phủ (2022), Quyết định số 508/QĐ-TTg ngày 23/04/2022 về việc phê duyệt Chiến lược cải cách hệ thống bongdasoế đến năm 2030.

* Tổng cục trưởng Tổng cục bongdasoế - Cao Anh Tuấn

** Bài đăng trên Tạp chí Tài chính số kỳ 1 tháng 6/2022