bongdaso wap

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã thành công trong xuất khẩu các sản phẩm bongdaso wap nghiệp ra thị trường thế giới. Việt Nam đã lọt vào top 15 nước xuất khẩu bongdaso wap sản lớn trên thế giới, trong năm 2018 với kim ngạch xuất khẩu vượt 40 tỷ USD và xuất khẩu tới hơn 180 quốc gia và vũng lãnh thổ trên thế giới. Tuy nhiên, trong những năm qua, tình trạng "được mùa mất giá" liên tục xảy ra trong bongdaso wap nghiệp và nhiều chiến dịch giải cứu đã được rầm rộ triển khai như: Giải cứu dưa hấu, hành tím, mía đường, khoai lang, chuối, thanh long, củ cải, dưa chuột, hoa ly... Có thể thấy, xuất khẩu bongdaso wap sản là một trong các giải pháp quan trọng để giải quyết bài toán "được mùa mất giá" và qua đó nâng cao đời sống của người bongdaso wap dân trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế.

Nghiên cứu cung - cầu bongdaso wap sản và vấn đề "được mùa mất giá"

Theo thuật ngữ khoa học, cầu bongdaso wap sản thuộc loại cầu không co giãn, có nghĩa là lượng tiêu dùng bongdaso wap sản tương đối ổn định, ít phụ thuộc vào giá của bongdaso wap sản. Sản xuất bongdaso wap nghiệp truyền thống lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách quan như thời tiết, dịch bệnh… mang tính chất thời vụ cao, cũng như mang tính địa phương.

Các bongdaso wap sản thường là các sản phẩm tươi sống, khó bảo quản và được thu hoạch đồng loạt. Do các đặc điểm cơ bản về cầu và cung của bongdaso wap sản dẫn đến thị trường bongdaso wap sản mang tính cạnh tranh cao và thường xảy ra hiện tượng "được mùa mất giá". Có thể phân tích hiện tượng này thông qua Hình 1.

Theo Hình 1, khi cân bằng ban đầu là E1 với mức giá cân bằng là P1 và sản lượng cân bằng là Q1 thì tổng thu nhập là TR1 = P 1x Q1. Khi cung bongdaso wap sản tăng do được mùa, trạng thái cân bằng mới là E2 với giá cân bằng mới là P2 và lượng cân bằng mới là Q2. Thu nhập bây giờ là TR2 = P2xQ2 nhỏ hơn thu nhập trước đây, vì giá giảm làm cho ảnh hưởng giảm của giá lấn át ảnh hưởng tăng của lượng.

Trong điều kiện hiện nay, thị trường bongdaso wap sản chịu sự tác động của nhiều yếu tố mới thông qua phân tích yếu tố cung cầu, cụ thể: Về phía cầu, người tiêu dùng ngày càng đòi hỏi các sản phẩm có chất lượng cao, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và được bảo quản tốt hơn, bao bì nhãn mác đẹp hơn… Đặc biệt, trên thị trường quốc tế, các nước đặt ra các rào cản kinh tế và kỹ thuật khắt khe để bảo vệ người tiêu dùng, cũng như người sản xuất trong nước.

Về phía cung, các thành tựu mới của khoa học, kỹ thuật được sử dụng rộng rãi hơn trong sản xuất bongdaso wap nghiệp. Các giống cây, con mới có khả năng thích ứng cao hơn với điều kiện tự nhiên, các phương thức sản xuất mới được áp dụng trong sản xuất, nhằm hạn chế tác động tiêu cực của tự nhiên như các hình thức bongdaso wap nghiệp công nghệ cao được áp dụng rộng rãi. Điều đó làm cho cung bongdaso wap sản tăng lên đáng kể. Vì vậy, tình trạng "được mùa mất giá" càng trở nên phổ biến.

Thực trạng sản xuất bongdaso wap nghiệp và xuất khẩu bongdaso wap sản Việt Nam trong thời gian qua

Là một nước bongdaso wap nghiệp, Việt Nam đã có nhiều chính sách phát triển bongdaso wap nghiệp, trong đó có các chính sách khuyến khích xuất khẩu bongdaso wap sản. Năm 1986, khi Việt Nam bắt đầu đổi mới kinh tế thì bongdaso wap nghiệp vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất với 38,1%. Tỷ trọng ngành Dịch vụ là 33%, công nghiệp chiếm tỷ trọng thấp nhất với 28,9%.

Đến nay, cơ cấu kinh tế đã có sự thay đổi theo hướng tích cực. Trong năm 2016, cơ cấu kinh tế có sự thay đổi nhanh chóng. Ngành Dịch vụ vươn lên trở thành ngành có tỷ trọng GDP cao nhất với 40,1%, công nghiệp với 32,7%, bongdaso wap nghiệp đóng góp 10% GDP của cả nước.

Trong những năm gần đây, tình trạng "được mùa mất giá" thường xảy ra trong bongdaso wap nghiệp và nhiều cuộc giải cứu bongdaso wap sản đã được các cơ quan hữu quan can thiệp, hỗ trợ bongdaso wap dân. Đây là một thách thức lớn đối với bongdaso wap nghiệp Việt Nam.

Trong những năm qua, xuất khẩu bongdaso wap sản của Việt Nam đã đạt được kết quả đáng khích lệ. Việt Nam đã lọt vào top 15 nước xuất khẩu bongdaso wap sản lớn nhất trên thế giới. Số liệu thống kê cho thấy, bongdaso wap sản xuất khẩu của Việt Nam năm 2018 đạt 40,5 tỷ USD và tốc độ tăng trưởng của xuất khẩu bongdaso wap sản tương đối cao. Nếu như năm 2015, xuất khẩu rau quả chỉ đạt 1,8 tỷ USD, thì đến năm 2018 kim ngạch đã đạt 4 tỷ USD vượt kim ngạch dầu thô. Tốc độ tăng trưởng luôn ở mức hai chữ số cao hơn tốc độ tăng trưởng của bongdaso wap sản nói chung.

Các thị trường xuất khẩu bongdaso wap sản chủ yếu của Việt Nam gồm: Trung Quốc, Mỹ, các nước Đông Nam Á, EU, Hàn Quốc, Nhật Bản. Tỷ trọng xuất khẩu bongdaso wap sản sang các thị trường này chiếm khoảng hơn 76% tổng kim ngạch của cả nước.

Có thể thấy, bài toán "được mùa mất giá" vẫn là gánh nặng đối với xuất khẩu bongdaso wap sản và phát triển bongdaso wap nghiệp Việt Nam nói chung. Thực tế này đòi hỏi phải sớm có giải pháp để khắc phục.

Kinh nghiệm quốc tế trong giải quyết vấn đề giá bongdaso wap sản

Các nước trên thế giới đều có các giải pháp giải quyết vấn đề "được mùa mất giá" trong bongdaso wap nghiệp. Các giải pháp dựa vào nguyên tắc hoạt động của kinh tế thị trường. Có thể chia các giải pháp thành các nhóm chính sách sau đây:

Thứ nhất,mở rộng thị trường (tăng cầu) đối với các bongdaso wap sản thông qua mở rộng thị trường cho bongdaso wap sản, nhất là mở rộng xuất khẩu bongdaso wap sản ra thị trường thế giới. Thông thường, giá xuất khẩu luôn tốt hơn giá trong nước nên các nước thường khuyến khích xuất khẩu để tìm đầu ra cho bongdaso wap sản nhất là khi được mùa. Tuy nhiên, vấn đề quan trọng nhất vẫn là đảm bảo chất lượng và an toàn vệ sinh thực phẩm đối với người tiêu dùng. Các nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản, Liên minh châu Âu (EU), Úc thường đặt ra các tiêu chuẩn rất cao đối với các mặt hàng bongdaso wap sản.

Thứ hai,hạn chế lượng cung để giữ giá bongdaso wap sản. Theo giải pháp này, các nước hạn chế cung bongdaso wap sản để duy trì giá cao đảm bảo cho thu nhập và đời sống của bongdaso wap dân. Có thể thấy, các nước thuộc EU thành công nhất đối với chính sách này. Ngay từ những năm 1950, các nước châu Âu đã đề xuất chính sách bongdaso wap nghiệp chung (CAP) để hỗ trợ giá cho bongdaso wap sản, qua đó hỗ trợ đời sống cho người bongdaso wap dân.

Giải pháp CAP nhằm kiểm soát lượng cung thông qua kiểm soát quy mô sản xuất bongdaso wap nghiệp. EU phân bổ hạn ngạch sản xuất cho từng nước, qua đó kiểm soát được lượng cung và duy trì mức giá cao cho bongdaso wap sản. Cùng với việc mở rộng liên minh ra 28 nước, việc duy trì chính sách này có gặp khó khăn vì các nước Đông Âu ra nhập EU sau này thường có nền kinh tế yếu hơn các nước Tây và Bắc Âu và bongdaso wap nghiệp còn chiếm tỷ lệ cao hơn trong nền kinh tế. Điều đó, đòi hỏi EU hỗ trợ thu nhập nhiều để bongdaso wap dân các nước Đông Âu hạn chế sản xuất.

Trong khi đó, một số nước như Brazil đã hạn chế lượng cung cà phê để duy trì giá bằng cách đốt bớt cà phê trong những năm 1930 của thế kỷ trước. Chính phủ Mỹ đã hỗ trợ bongdaso wap dân bằng các chính sách linh hoạt từ 1933 đến 1996 như: Cho vay vốn canh tác và thu mua sản phẩm theo giá hợp đồng định trước để đảm bảo bongdaso wap dân không bị thiệt khi được mùa đến chính sách “bảo tồn dưỡng đất dự trữ”.

Nhờ các chính sách hỗ trợ mang tính linh hoạt, bongdaso wap nghiệp Mỹ tăng lên đáng kể từ 34 tỷ USD (năm 1960) lên đến 395 tỷ USD (năm 2012). Thu nhập bình quân hộ gia đình bongdaso wap dân cũng tăng ấn tượng, từ 4.054 USD (năm 1960) lên 108.844 USD (năm 2012), tức là tăng gấp 25 lần. Sau những năm 1990, Chính phủ Mỹ quyết định giảm dần can thiệp của Nhà nước, để cơ chế thị trường hoạt động đầy đủ khi nền bongdaso wap nghiệp Mỹ đã phát triển cao được công nghiệp hóa và hoàn toàn hội nhập quốc tế.

Thứ ba,chính sách thu mua giá sàn đối với bongdaso wap sản khi được mùa. Chính sách này đòi hỏi chính phủ phải bỏ ra một lượng tiền lớn để thu mua bongdaso wap sản cho bongdaso wap dân. Chính sách này còn hạn chế bởi các chi phí liên quan tới bảo quản cũng rất tốn kém. Ví dụ như: Chính phủ Thái Lan đã sử dụng tới 3,4% GDP của Thái Lan để mua tạm trữ lúa gạo cho bongdaso wap dân với giá cao gần gấp đôi giá thị trường. Kết quả là Chính phủ của Thủ tướng Yingluck Shinawatra bị sụp đổ, vì không đủ tiền để duy trì giải pháp thu mua và gạo Thái Lan mất khả năng cạnh tranh trên thị trường thế giới.

Có thể nhận thấy, hỗ trợ cho bongdaso wap dân trong tình huống "được mùa mất giá" là một vấn đề quan trọng được nhiều nước giải quyết thông qua các chính sách khác nhau. Các chính sách mang tính thị trường tôn trọng quy luật cung - cầu thường đem lại kết quả tích cực hơn các chính sách can thiệp trực tiếp vào giá bongdaso wap sản, vì sự đắt đỏ của các chính sách đó.

Để phát triển và xuất khẩu bongdaso wap sản trong điều kiện hiện nay

Xuất khẩu bongdaso wap sản được coi là giải pháp bền vững để hỗ trợ bongdaso wap dân có thu nhập và đời sống tốt hơn. Thông qua các kinh nghiệm quốc tế và thực tế phát triển bongdaso wap nghiệp, xuất khẩu bongdaso wap sản trong thời gian qua, có thể thấy, bongdaso wap nghiệp Việt Nam phải giải quyết được vấn đề chất lượng và giá cả để xuất khẩu thành công ra thế giới. Theo đó, các giải pháp cần tập trung triển khai như sau:

Thứ nhất,ngành bongdaso wap nghiệp cần khuyến khích việc mở rộng áp dụng các tiêu chuẩn VietGAP và GlobalGAP trong phạm vi toàn quốc. Do đặc điểm sản xuất bongdaso wap nghiệp hiện nay ở nước ta còn phân tán, quy mô sản xuất nhỏ và bongdaso wap dân chưa thực sự quan tâm đến chất lượng nên sản phẩm chưa đạt yêu cầu của các thị trường thế giới. Cần khuyến khích phát triển bongdaso wap nghiệp công nghệ cao để nâng cao năng suất và chất lượng bongdaso wap sản nhất là khuyến khích các tập đoàn đầu tư vào kinh doanh bongdaso wap nghiệp quy mô lớn.

Thứ hai,đa dạng hóa thị trường xuất khẩu bongdaso wap sản. Cho đến nay, thị trường xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam vẫn là Trung Quốc, đây cũng là nguyên nhân dẫn tới tình trạng “rớt giá” khi thị trường này có vấn đề. Nâng cao chất lượng theo yêu cầu của thị trường sẽ là chìa khóa để bongdaso wap sản Việt có thể thâm nhập thành công các thị trường cao cấp như: Mỹ, EU, Nhật Bản và các thị trường khác. Xuất khẩu rau quả có thể là trọng tâm chính của bongdaso wap sản trong giai đoạn tới.

Thứ ba, tiếp tục điều chỉnh cơ cấu kinh tế theo hướng giảm tỷ trọng của bongdaso wap nghiệp tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ sẽ làm cho bongdaso wap nghiệp và bongdaso wap dân ít bị tổn thương hơn. Như kinh nghiệm quốc tế, dù áp dụng chính sách nào thì Chính phủ cũng cần kinh phí để hỗ trợ cho bongdaso wap dân. Nếu tỷ trọng bongdaso wap nghiệp giảm xuống thì việc hỗ trợ sẽ hiệu quả hơn. Tập trung phát triển bongdaso wap nghiệp theo chiều sâu về chất lượng, thay vì số lượng sẽ hỗ trợ cho việc điều chỉnh cơ cấu này.

Tài liệu tham khảo:

1. Niên giám Thống kê Việt Nam năm 2018;
2. Võ Thị Phương Nhung - Đỗ Thị Thúy Hằng - Võ Thị Hải Hiền (2017), "Xuất khẩu rau quả Việt Nam - Thực trạng và giải pháp", Tạp chí Khoa học và Công nghệ Lâm nghiệp tháng 10/2017;
3. Nguyễn Thị Mai Hương, "Chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế của Việt Nam: Thành tựu và kiến nghị", Đại học Lâm nghiệp Việt Nam;
4. Trần Khuê, "bongdaso wap nghiệp nước Mỹ: Chính sách là để phục vụ", https://tuoitre.vn/nong-nghiep-nuoc-my-chinh-sach-la-de-phuc-vu-586406.htm
5. Henric Zobbe (2001), The economic and historical foudations of the Common Agricultural Policy in Europe.