Đừng để lãi bongdaso tin tức 700% ngoài vòng pháp luật

Mô hình cho bongdaso tin tức ngang hàng trực tuyến đangphát triển rất nhanhở Việt Nam,thu hút hàng triệungười bongdaso tin tức. Tuy nhiên,việc huy động, cho bongdaso tin tức quá dễtrong khi lại chưa có hành lang pháp lý rõ ràng gây rủi ro rất lớn cho người đi bongdaso tin tức lẫn người cho bongdaso tin tức. Đó là cảnh báo của TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia tài chính ngân hàng, khi trao đổi vớiPháp luật TP. Hồ Chí Minh.

Xuất hiện nhiều biến tướng

Phóng viên:Thưa ông, cho bongdaso tin tức ngang hàng trực tuyến phát triển rất mạnh trong thời gian gần đây. Vậy thực chất bongdaso tin tức ngang hàng là gì?

TS. NguyễnTrí Hiếu: Cho bongdaso tin tức ngang hàng có tên quốc tế là peer to peer lending (P2P). Đây là hình thức mà các công ty, tổ chức thu hút tiền của nhà đầu tư, sau đó kết nối cho các doanh nghiệp (DN) nhỏ, cá nhân khác bongdaso tin tức với cam kết lợi nhuận cao qua trang web hoặc nền tảng ứng dụng.

Nghĩa là qua nền tảng này, người có tiền và cần tiền sẽ tìm đến nhau và giao dịch mà không qua ngân hàng.

Mô hình bongdaso tin tức ngang hàng khác gì so với bongdaso tin tức kiểu truyền thống tại các công ty tài chính, hay bongdaso tin tức tại ngân hàng?

Thực chất những công ty cho bongdaso tin tức ngang hàng là những đơn vị làm trung gian cung cấp công nghệ để kết nối người có tiền cho bongdaso tin tức và người bongdaso tin tức.

Bên cho bongdaso tin tức và bên bongdaso tin tức sẽ tự thỏa thuận lãi suất, DN đóng vai trò trung gian, thu phí dịch vụ.

Tuy vậy, trên thực tế mô hình này hiện xuất hiện nhiều biến tướng. Cụ thể, theo quy định của Ngân hàng Nhà nước (NHNN), chỉ có các ngân hàng hoặc công ty tài chính được sự cho phép của cơ quan điều hành mới được phép huy động vốn từ người có tiền và cho bongdaso tin tức người có nhu cầu. Thế nhưng những công ty hoạt động cho bongdaso tin tức ngang hàng dù chưa được NHNN cấp phép song vẫn hoạt động như một định chế tài chính. Nghĩa là họ cũng huy động vốn rồi cho bongdaso tin tức như ngân hàng và công ty tài chính.

Điều này không chỉ vi phạm Luật Các tổ chức tín dụng mà còn gây rủi ro rất lớn cho người đi bongdaso tin tức lẫn người cho bongdaso tin tức. Ví dụ, nếu trong trường hợp những công ty này phá sản hoặc xuất hiện các công ty cho bongdaso tin tức ngang hàng lừa đảo, gom tiền của nhà đầu tư rồi biến mất... thì toàn bộ tài sản của người cho bongdaso tin tức khó có cơ hội lấy lại.

Vì sao hình thức cho bongdaso tin tức ngang hàng lại bùng nổ, ngày càng nhiều người tham gia như vậy? Ví dụ có công ty tuyên bố có hơn 2 triệu người đăng ký bongdaso tin tức, số tiền mặt giải ngân lên đến gần 44.000 tỉ đồng…

Một trong những ưu điểm của loại hình bongdaso tin tức này làcho bongdaso tin tức số tiền từ rất nhỏ vài ba triệu đồng đến cả trăm triệu đồng, đáp ứng được nhu cầu cần tiền gấp của nhiều người. Hơn nữa, thời gian giải quyết cho bongdaso tin tức của loại hình này lại cực nhanh nên đáp ứng được nhu cầu cần tiền ngay lập tức của nhiều người.

Thông thường nếu khách hàng cung cấp đầy đủ thông tin thì chỉ vài tiếng sau là đã có tiền giải ngân ngay vào tài khoản. Trong khi thời gian phê duyệt khoản bongdaso tin tức trực tuyến tại các ngân hàng có nhanh cũng mất 2-3 ngày.

Mô hình cho bongdaso tin tức ngang hàng trực tuyến đang thu hút hàng triệu người bongdaso tin tức. Ảnh: QUANG DUY

Lãi suất khủng

Dù cho bongdaso tin tức siêu nhanh, thủ tục quá dễ dàng nhưng lãi suất cho bongdaso tin tức ngang hàng rất cao, thưa ông?

Mặt tiêu cực dễ thấy nhất đối với đi bongdaso tin tức đó là người bongdaso tin tức chịu mức lãi suất “cắt cổ”, lên tới vài ba trăm phần trăm một năm. Thậm chí ngay cả khi mức lãi suất công bố tại các trang web cho bongdaso tin tức ngang hàng trực tuyến có thể thấp nhưng khi tính tổng các chi phí quản lý tài khoản, phí phạt thanh toán trễ hạn… thì mức lãi suất thực tế sẽ rất cao, có thể lên đến 720%/năm.

Mức lãi cao như vậy là do công ty cho bongdaso tin tức tính lãi bằng lãi suất cộng với phí dịch vụ hoặc thu phí rất cao. Trong khi đó, cũng là hình thức bongdaso tin tức trực tuyến nhưng bongdaso tin tức tại các ngân hàng thương mại thì lãi suất chỉ khoảng 25%-30%/năm.

Không chỉ lãi suất cao mà hoạt động của các công ty theo mô hình bongdaso tin tức ngang hàng đang làm dấy lên lo ngại về rủi ro với tất cả bên tham gia, thưa ông?

Đúng vậy. Khi khoản bongdaso tin tức lớn, lãi cộng phí cao, khách hàng dễ vỡ nợ và có nguy cơ đối mặt với kiểu đòi nợ, trấn áp, đe dọa... xã hội đen là rất lớn.

Tương tự, với người cho bongdaso tin tức cũng sẽ không nhận được sự bảo vệ của pháp luật. Bởi hiện vẫnchưa có hành lang pháp lýcho mô hình này nên khi tranh chấp xảy ra, bị xù nợ, công ty phá sản… Tóm lại, khi có rủi ro, đổ bể là cả người đi bongdaso tin tức và người cho bongdaso tin tức đều thiệt hại.

Cần vào cuộc ngay

Như ông đã phân tích, mô hình bongdaso tin tức ngang hàng có cả ưu điểm lẫn rủi ro. Vậy theo ông, cơ quan chức năng cần làm gì?

Tôi cho rằng các cơ quan có trách nhiệm cần cấp bách có các quy định và chính sách để quản lý loại hình cho bongdaso tin tức này. Trước hết NHNN nên vào cuộc ngay để đưa ra các quy định của pháp luật cụ thể liên quan đến hợp đồng, lãi, phí, cách thức thu nợ, trả nợ... Qua đó để bảo vệ quyền lợi cho người dân ở cả vai trò là người góp vốn và người đi bongdaso tin tức; tránh để xảy ra những biến tướng khó lường, gây rối loạn xã hội.

Đặc biệt, nếu mô hìnhcho bongdaso tin tức trực tuyếnnói chung và bongdaso tin tức ngang hàng nói riêng không được quản lý chặt chẽ sẽ trở thành mảnh đất béo bở để “nuôi” lực lượng đòi nợ thuê bất hợp pháp.

Xin cám ơn ông.