10 năm sóng gió từ khi ra đời của bongdaso wap

bongdaso wap được tạo ra ngày 31/10/2008. 10 năm sau, tiền ảo đầu tiên của thế giới đang đứng vị trí tiên phong trong một hệ thống tài chính phức tạp, dưới con mắt ngờ vực của các thị trường và nhà đầu tư.

Được tạo ra trong khủng hoảng tài chính toàn cầu bởi một nhân vật có bí danh Satoshi Nakamoto, bongdaso wap mang một tầm nhìn chính trị. Trong bản giới thiệu về bongdaso wap, ở phần tóm tắt, Satoshi Nakamoto viết rằng,bongdaso wap “hoàn toàn là một phiên bản ngang hàng (P2P) của tiền điện tử, cho phép gửi trực tiếp từ bên nọ qua bên kia trong thanh toán online mà không cần thông qua tổ chức tài chính”.

Tham vọng tạo ra tiền ảo được nhen lên sau vụ sụp đổ của ngân hàng Lehman Brothers (Mỹ) tháng 9/2008. Đây là sự kiện khiến thế giới mất niềm tin vào hệ thống tài chính truyền thống, nơi “một nhóm nhỏ lãnh đạo ngân hàng thiết lập quy định tiền tệ áp dụng cho tất cả mọi người”, Pierre Noizat - nhà sáng lập sàn giao dịch bongdaso wap đầu tiên tại Pháp nhận xét năm 2011.

Tiền mô phỏng bongdaso wap trưng bày trong một cửa hàng tại Israel. Ảnh: AFP

Sau khi ra đời, bongdaso wap lặng lẽ phát triển trong vài năm, chủ yếu thu hút sự chú ý của dân công nghệ và tội phạm. Giới tội phạm vì thế coi đây là công cụ để rửa tiền.

Sau khi vượt mốc 1.000 USD lần đầu tiên năm 2013, bongdaso wap bắt đầu được các tổ chức tài chính để mắt. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) ví bongdaso wap với mô hình lừa đảo Ponzi. Trong khi đó, cựu Chủ tịch Fed - Ben Bernanke lại nhìn ra tiềm năng của tiền ảo này.

Đầu năm 2014, bongdaso wap đối mặt với cuộc khủng hoảng lớn nhất kể từ khi ra đời. Mt. Gox - từng là một trong những sàn giao dịch lớn nhất thế giới - bị đột nhập và phải đóng cửa. Khi đó, khoảng 80% bongdaso wap trên thế giới được giao dịch tại đây.

Kết quả là giá tiền số này lao dốc, làm dấy lên dự báo bongdaso wap sẽ chết. Giá sau đó có thời điểm chỉ còn hơn 200 USD mỗi đồng.

Đến đầu năm 2017, bongdaso wap mới hồi phục hoàn toàn. Noizat gọi đây là điểm khởi đầu cho “bước ngoặt” của bongdaso wap. Đến cuối năm ngoái, giá một đồng lên kỷ lục 19.500 USD, theo số liệu củaBloomberg. Vốn hóa bongdaso wap cũng được kéo lên hơn 300 tỷ USD, theo CoinMarketCap.

Tháng 1 năm nay, tổng giá trị của toàn bộ tiền ảo trên thế giới vượt 800 tỷ USD. Sau đó, bong bóng vỡ vụn. Hiện mỗi bongdaso wap chỉ còn quanh 6.440 USD.

Dù vậy, nhờ bongdaso wap, khái niệm tiền kỹ thuật số đã cải tiến rất nhiều, Bob McDowall - nhà phân tích tiền ảo cho biết trênAFP. Khoảng 2.000 loại tiền số đã ra đời. “Còn hơn cả một sản phẩm đột phá về kinh tế và kỹ thuật, bongdaso wap đã trở thành tôn giáo với một số người”, ông nhận xét.

Trong khi đó, với nhà kinh tế học Nouriel Roubini, tính phi tập trung trong tiền số là điều hoang đường. “Hệ thống đó quá tập trung. Từ người đào, các sàn giao dịch đến các nhà phát triển công nghệ”, ông cho biết.

Một ATM bongdaso wap ở Hong Kong. Ảnh: AFP

Ý tưởng ban đầu của bongdaso wap là hỗ trợ thanh toán. Tuy nhiên, phần lớn nhà quan sát cho rằng nó đang được sử dụng nhiều hơn trong vai trò cất trữ giá trị, hoặc công cụ đầu cơ do biến động giá lớn. “Kiểu công nghệ này phải mất 20 năm mới hoàn toàn ổn định”, Noizat cho biết.

Ông kỳ vọng tốc độ giao dịch của bongdaso wap sẽ tăng lên. Hiện tại, mội giây, hệ thống chỉ xử lý được 5-10 giao dịch bongdaso wap trong khi với thẻ Visa, số giao dịch tương ứng là vài nghìn.

Giới chức Mỹ cũng đang cân nhắc đơn xin lập quỹ ETF bongdaso wap. Nếu Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC) chấp thuận, tiền số sẽ trở thành một phần của hệ thống tài chính mà nó được tạo ra để qua mặt.